ภาวะอัณฑะทองแดง (Cryptorchidism) คืออะไร?

เคยสงสัยไหมว่าสุนัขและแมวสามารถเป็นอัณฑะทองแดงได้แล้วอัณฑะทองแดงคืออะไร?

ภาวะอัณฑะทองแดงหรือภาวะอัณฑะไม่ลงถุง (Cryptorchidism) คือ ความผิดปกติของลูกอัณฑะที่ไม่ตกลงถุงอัณฑะตามปกติ เกิดได้ทั้งในสุนัขและแมวทุกสายพันธุ์ ลูกอัณฑะอาจไม่ลงถุงทั้ง 2 ข้าง (25%) หรือข้างเดียวก็ได้ (75%)

 อัณฑะไม่ลงถุงแล้วไปไหน….?

อัณฑะอาจยังคงค้างอยู่ในบริเวณขาหนีบ (Inguinal area) หรืออยู่ในช่องท้อง ซึ่งเป็นความผิดปกติทางพันธุกรรมอย่างหนึ่ง มักพบในพันธุ์แท้มากกว่าพันธุ์ผสม

เราจะทราบได้อย่างไรว่าสัตว์เลี้ยงของเรามีภาวะอัณฑะทองแดง….?

• ปกติแล้วสัตว์เลี้ยงเพศผู้จะพบอัณฑะทั้ง 2 ใบลงมาอยู่ในถุงหุ้มอัณฑะประมาณ 10 วันหลังจากคลอด บางตัวอัณฑะอาจลงมาช้ากว่าปกติ แต่ไม่ควรเกิน 6 เดือน
• หากคลำไม่พบอัณฑะข้างใดข้างหนึ่งหรือทั้ง 2 ข้างในถุงอัณฑะ อาจทำการอัลตร้าซาวน์ได้

แสดงการเคลื่อนตัวของอัณฑะในช่องท้องไปยังถุงอัณฑะ

หากปล่อยไว้จะเกิดอะไร….?

• ลูกอัณฑะที่ไม่ลงถุงหากปล่อยไว้มีโอกาสสูงที่จะทำให้เกิดเนื้องอกเมื่ออายุมากขึ้น (Testicular tumor) ไม่ว่าอัณฑะนั้นจะอยู่บริเวณขาหนีบหรืออยู่ในช่องท้อง

• กรณีลูกอัณฑะอยู่ในช่องท้องมีโอกาสทำให้เกิดการบิดของอัณฑะ (Testicular torsion) ได้ ซึ่งก่อให้เกิดความเจ็บปวดและเป็นอันตรายอย่างมาก

• หากนำไปผสมลูกมีโอกาสเป็นอัณฑะทองแดงได้ จึงไม่ควรใช้เป็นพ่อพันธุ์

จะรักษาได้อย่างไร….?

แนะนำให้ผ่าตัดทำหมัน เพื่อลดความเสี่ยงการเกิดเนื้องอกในอนาคต และเป็นการป้องกันการถ่ายทอดทางพันธุกรรม 

บทความโดย

สพ.ญ.สุนิสา เถาว์มูล(หมอเฟิร์น)
สัตวแพทย์คลินิกอายุรกรรมทั่วไป
โรงพยาบาลสัตว์ สัตวแพทย์ 4
โทร 02-953-8085-6 Line: @vet4
www.vet4hospital.com